ترموستات یکی از محصولات وارداتی پرطرفدار و در واقع وسیلهای است که در ساخت موتورها لوازم برقی و موتوری از آن استفاده میشود. اما کارکرد ترموستات چیست؟ قطعات موجود در آن چه چیزهایی هستند و کارکرد آنها چیست؟ در این مقاله قصد داریم از زاویهی نزدیکتری به ترموستات و قطعات آن نگاه کنیم. برای اینکه متوجه شوید کارکرد قطعات ترموستات به چه شکل است با ما همراه باشید.
ترموستات چیست و چه کار میکند؟
ترموستات وسیلهای است که برای متعادل کردن دمای موتور تا 85 درجه سانتیگراد، مورد استفاده قرار میگیرد. این وسیله توسط مکانیزم اجزای آن کمک میکند دما از یه حدی پایینتر و یا بالاتر نرود. تصور عمومی اشتباهی که در مورد ترموستات وجود دارد این است که این دستگاه خنک کننده است.
بنابراین زمانی که از ترموستات صحبت میکنند، یک کلمهی خنک کننده نیز به دنبال آن میآورند. در صورتی که ترموستات خنک کننده نیست، بلکه حتی کمک کیکند دمای موتور در شروع کار برای میزان مناسبی بالا بیاید. دماای موتور در کارکرد آن بسیار موثر است.
به طوری که اگر به اندازهی کافی در شروع کار گرم نباشد در عملکرد آن اختلال ایجاد میشود. بنابراین ترموستات در زمانی که نیاز است دمای وسیله را تا حد مورد نیاز بالا میآورد و اگر این دما در طی یک مدت زمان معین بیش از حد مورد انتظار شد، برای جلوگیری از آسیب دستگاه دما را کاهش میدهد و به همان دمای متعادل که معمولا 85 درجه سانتیگراد است میرساند.

ترموستات تنظیم دما را توسط مواد مختلفی از جمله مایعات، گازها و جامدات انجام میدهد. سازندگان دستگاهها، بر اساس نوع دستگاه و عملکرد آن یکی از این حالتهای ماده که مناسبتر است را انتخاب کرده و در مسیر تنظیم دما توسط ترموستات قرار میدهند. کاربرد ترموستاتها متعدد است و در تمامی دستگاهها و ماشینآلات صنعتی، لوازم خانگی و ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع ترموستات
ترموستات الكترومكانيكی: اين نوع ترموستات با استفاده از فرمان حسگر حرارتی توسط يكسری رابط مكانيكی به ميكروسوئيچ، سبب قطع و وصل مدار الكتريكی میشود. به طور کلی این نوع از ترموستت عمر بیشتری دارد.
ترموستات الكترومكانيكی دارای دو نوع حسگر دمایی است. يک نوع آن بر اساس اصل انبساط مايع عمل میكند. اين سيستم حرارتی diastat ناميده میشود و با نام ترموستات مويين نيز شناخته شده است.
قطعات ترموستات الکترومکانیکی:
- سنسور يا حسگر
- لوله مويين
- ديافراگم
عملکرد ترموستات الکترومکانیکی:
هنگامی كه دمای سنسور بالا می رود مايع از طريق لوله مويين به داخل ديافراگم رفته و ايجاد انبساط میکند. به وسيله اين انبساط كليد فنری (Snap action) به كار میافتد و میتواند مدار را باز كند يا ببندد. نوع ديگری نیز وجود دارد که توسط انبساط فلزی كه ترموستات بايمتال ناميده میشود، مستقيماً با انبساط فلز، كليد فنری عمل میكند.
ترموستات الکترومکانیکی ترموستات الکترونیکی
ترموستات الكترونيكی: اين نوع ترموستات فرمانی که توسط سنسور دمایی دريافت شده را از طریق جريان الكتريكی به يک رله مينياتوری منتقل و سبب قطع و وصل جريان الكتريكی میشود.
اجزای ترموستات الکترونیکی:
- بدنه اصلی
- اتصالات الکترونیکی
- شفت درجه کنترل
قطعات ترموستات
تمام وظایفی که ترموستات در انجام آن دخیل است، توسط کارکرد هماهنگ اجزای آن صورت میگیرد. قطعات ترموستات برای هرف مشترک که تنظیم و متعادلسازی دما است تلاش میکنند. نام این اجزا در زیر آمده است.
- کنتاکت های اتصال
- فنپاتوسک های حاوی گاز
- بدنه فلزی
- اهرم و فنر ها
- لوله بلو
- لوله مویی
- پیچ تنظیم
عملکرد قطعات ترموستات
کارکرد قطعات ترموستات به صورت گروهی است و هرکدام از آنها بخشی از روند کنترل دما را پیش میبرد. مثلا وظیفه لوله بلوی این است که ترموستات را به سقف وصل کند و در صورت متصل بودن ترموستات کمپرسور فعال شود. چنانچه کمپرسور خنک شود گاز داخل لوله بلو و لوله مویی و فانوسک کم میشود که با کم شدن اهرم، کلید ترموستات کم میشود و باعث قطع شدن موتور خواهد شد.

هنگامی که موتور خاموش میشود، در مدت زمان معینی دمای دستگاه بالا میرود و به همین دلیل گرم شدن محیط داخلی اتفاق میافتد که با این تغییر ترموستات و کمپرسور فعال می شود. البته اگر الکترونیکی باشد توسط سنسور دما تمام اعمال کاهش و افزایش دما به قطعات دیگر انتقال پیدا میکند و در نهایت دمای خواسته شده ایجاد میشود.
سخن آخر
در این مطلب عملکرد ترموستات را شرح دادیم و قطعات ترموستات را معرفی کردیم. اگر میخواهید بهترین انواع ترموستات و قطعات آن را از شرکتها معتبر در سطح جهان به ایران وارد کنید شرکت Lahaz مفتخر است که در کنار شما باشد. برای مشاوره و اطلاعات بیشتر به صفحهی تماس با ما مراجعه کنید.